Beoordelen van studiekwaliteit en richtlijnen voor rapportage

Voor haar interventiereviews gebruikt Cochrane de zogenoemde “Risk of Bias 2” voor gerandomiseerde studies, welke in 2019 is herzien. Voor niet-gerandomiseerde studies van interventies wordt “Risk Of Bias In Non-randomized Studies - of Intervention” (ROBINS-I) aangeraden. Deze formulieren en uitgebreide handleidingen voor het gebruik van de formulieren is te vinden op de website: www.riskofbias.info. Overkoepelende uitleg over het beoordelen van de studiekwaliteit van gerandomiseerde studies is te vinden is in hoofdstuk 8 van het Cochrane Handbook for Systematic Reviews of Interventions1. Uitleg over het beoordelen van de studiekwaliteit van niet-gerandomiseerde studies is te vinden in hoofdstuk 25 van het Cochrane Handbook for Systematic Reviews of Interventions2. Wilt u Nederlandstalige beoordelingsformulieren gebruiken, dan verwijzen wij u naar de lijsten zoals die in ons boek Inleiding in Evidence-Based Medicine zijn opgenomen3.

Voor het schrijven van systematische reviews en meta-analyses wordt de “Preferred Reporting Items for Systematic reviews and Meta-Analyses” (PRISMA) als richtlijn voor rapportage gebruikt. Voor andere type studies, zijn er ook richtlijnen voor juiste rapportage. Deze zijn ontwikkeld om onderzoekers te begeleiden bij het schrijven van hun wetenschappelijke publicatie. Via de website www.equator-network.org is een compleet overzicht van deze richtlijnen voor rapportage te vinden.

In de tabel hieronder vindt u verwijzingen naar een aantal formulieren voor het beoordelen van de studiekwaliteit en richtlijnen voor de rapportage van wetenschappelijke publicaties. Voor ieder EBM domein zijn, afhankelijk van de onderzoeksopzet, één of meer formulieren beschikbaar. 

EBM domeinSpecificatieKwaliteitchecklist
Boek Inleiding EBM
Kwaliteitchecklist
Internationaal
Rapportagerichtlijn
DiagnostiekDiagnostische accuratesseChecklistQUADAS-2STARD
Vergelijking tussen twee diagnostische strategieën (klinisch nut)QUADAS-C 
PrognosePrognostische factorChecklistQUIPS 
Prognostische modellen (predictiemodellen)PROBASTTRIPOD
Therapie en preventie (interventie)Gerandomiseerde studies (RCT)ChecklistRoB2
CONSORT
 
Niet-gerandomiseerde studiesROBINS-I 
Etiologie en ‘harm’Cohort- en patiëntcontrole-onderzoekChecklist

ROBINS-E

NOS

STROBE
KlinimetrieOnderzoek naar meeteigenschappen van meetmethodes of -instrumentenChecklistCOSMIN Risk of BiasCOSMIN reporting guideline
Gezondheidseco-nomische  evaluatiesEvaluaties van kosten en kosteneffectiviteit 

CHEQUE

ECOBIAS

CHEERS
Kwalitatief onderzoekBeschrijvend en diepgaand onderzoek naar ervaringen, waardes en verwachtingenChecklist

CAMELOT

CASP-qualitative

COREQ
Systematische reviews
Therapie en preventie (interventie)Systematische reviewChecklist

AMSTAR 2

ROBIS

PRISMA
DiagnoseSystematische reviewChecklistROBISPRISMA-DTA
PrognoseSystematische reviewChecklistROBISPRISMA
Observationeel onderzoekSystematische reviewChecklistROBISPRISMA
RichtlijnenOverzicht van aanbevelingen, gericht op het verbeteren van de kwaliteit van zorg, waarbij wetenschappelijke kennis, expertise van zorgprofessionals en voorkeuren van patiënten worden afgewogenChecklist
AGREE-2